page suivante »
LE GLOBE DE LA BIBLIOTHÈQUE DE LYON 165
sur l'ensemble des sources du Nil des feuillets (1) bien
moins clairs que celui-ci :
« Oritur hic non in regno Prette (jià nni, ut quidam
« autumant, multô minus ex montibus Luneis ; neque etiam
« secundum Ptolemoeum ex duobus lacubus, quorum alter
«versus Orientem, alter versus Occidentem, radicibus
« horum montium adiacent, distantes a se invicem ad 450
« milliaria. Sub eâ enim poli elevatione sub quâ Ptolemseus
« hos duos lacus esse affirmât, situm quoque est regnum
« Congianum et Angolanum versus Occidentem et in plagâ
« orientali iacet regnumMonomotapanum et regnum Sopha-
« lanum ; ita. ut interstitium continentis* ab Oceano. Indico
« usque ad iEthiopicum sit mille et ducentorum milliarium :
« in quo affirmât, ut oculatus testis, dominus Eduardus, qui
« per aliquot annos in hisce regionibus peregrinatus est,
• « nullum p'rorsus reperiri lacum, prœter unum saltem, qui
« regnum Angolanum a'Monomotapano dividit, in parte'Occi-
« dentali ab Angolanis, in Orientali vero a Monomotapanis
« et Sophalanis habitatus ; ita ut nullius alterius usque in
« hisce regionibus habeatur cognitio. Verum quidem est,
« duos hic esse lacus, sed bi aliter siti sunt, quam putat
« Ptolemseus. Primus enim longe a montibus Lunoe abest ;
« habens secundum non in latere, sed ante se, liheâ fere
« rectâ versus Septentriohem ductâ, ad quadraginta ferè
« milliaria distantem.
« Opinantur quidam etiam ex incolis, quod Nilus e "primo
« lacu egressus a terra absorbeatur, et post rursus ebulliat,
« alii affirmant contrarium, quibus et Eduardus noster ads-
« tipulatur ; cùm enim vastas nullo fere certo alveo solitudi-
« nés perfluat, absorberi falso putatur.
« Deinde cum in secundum illabitur certë pro ex eo pro-
« prio loquendo oriri non potest, sed vere originem habet ex
datti scritti et ragionamenti de Odoardo Lopes Portoghese, per Filippo
Pigafetta, etc. in Roma, apprasso Bartolemeo Grassi. In-4°, sans date
d'année. Mais l'épitre dédioatoire est du 7 août 1591. Cette relation fut
traduite d'italien, en anglais en 1597. Pour les détails de la vie de Lopez,
lire l'abbê Prévost : Hist. des voy. t. IV p. 471 et suiv. éd. ia-i°, et la
Biographie universelle de Michaud, art. Lopez, par Eynès.
(1) Daily Telegraph, 29 mars 1877. Lettre d'Oudjidji du10 août 1876.